RADICES: een gecombineerd trainings- en voedingsprogramma bij patiënten met uitgezaaide slokdarm- of maagkanker.
Ondanks recente verbeteringen in de behandeling, rapporteren patiënten met uitgezaaide slokdarm- of maagkanker een lage kwaliteit van leven tijdens de palliatieve fase. Mogelijk factoren die verband houden met deze lage kwaliteit van leven zijn vermoeidheid, verminderd fysiek functioneren, verminderde spierkracht en conditie, en een matige of slechte voedingstoestand. Onderzoek heeft aangetoond dat bewegen positieve effecten heeft op deze uitkomsten bij patiënten die behandeld zijn in de curatieve setting. Er is echter nog weinig bewijs over de effecten van bewegen in de palliatieve setting. Daarnaast zijn slokdarm- en maagkankerpatiënten vaak ondervoed. Een juist voedingsaanbod- en inname zijn daarom essentieel voor optimale trainingsresultaten. Met name eiwit is belangrijk als bouwsteen voor de spieren en essentieel tijdens krachttraining. Om te onderzoeken wat de effecten zijn van een gecombineerd trainings- en voedingsprogramma in deze groep patiënten, is in 2023 de RADICES studie gestart. RADICES staat voor: ‘The effect of exeRcise And Diet on quality of life in patients with Incurable Cancer of Esophagus and Stomach’.
Interventie
Het trainingsprogramma wordt uitgevoerd onder begeleiding van een eerstelijns (oncologisch gespecialiseerde) fysiotherapeut en is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven. Het programma duurt in totaal 12 weken en bestaat uit twee keer per week een trainingssessie van een uur. De training bestaat uit duur- en krachttraining en wordt aangepast op de fysieke fitheid van de patiënt. Daarnaast begeleidt de fysiotherapeut de patiënt bij het aannemen van een actieve leefstijl, ondersteund door het dragen een beweegmeter (Fitbit).
Onder begeleiding van een diëtist werkt de patiënt ook aan voldoende calorie- en eiwitinname, voor optimalisatie van de voedingstoestand en ter aanvulling op het trainingsprogramma.
Voor de start en aan het einde van de trainingsperiode vinden meetmomenten plaats in het ziekenhuis, waarbij de fysieke conditie en voedingstoestand in kaart worden gebracht.
Methode
De vraagstelling van dit onderzoek wordt beantwoord in een multicenter gerandomiseerd gecontroleerde studie. In totaal zullen 196 patiënten worden geïncludeerd en gerandomiseerd over twee groepen, de interventiegroep die het trainings- en voedingsprogramma zal volgen en de controlegroep. Voor patiënten die in de trainingsgroep worden geloot, wordt er via Onconet een fysiotherapeut gezocht in de omgeving van de patiënt. Indien u benaderd wordt voor de begeleiding van een patiënt die deelneemt aan de RADICES studie, ontvangt u verdere informatie omtrent de invulling van het trainingsprogramma van het onderzoeksteam.
Informatie over de studie
De studie wordt gecoördineerd vanuit het Amsterdam AMC, locatie VUmc, met nauwe samenwerking vanuit het UMC Utrecht. De inclusie van patiënten start in december 2023.
Meer informatie over het project is verkrijgbaar bij Aniek Bonhof (radicesstudie@umcutrecht.nl, tel: 06-50038189), PhD student bij het Julius Centrum, UMC Utrecht.
